تراورتن
سنگ تراورتن (Travertine) یکی از بهترین و اصلیترین سنگ ها برای نمای ساختمان است. لذا با توجه به افزایش روند ساخت نمای سنگی در کشور، بازار فروش سنگ تراورتن نیز رونق بسیاری پیدا کرده است. در گذشته عمدتا برای نمای ساختمان از گرانیت و سنگ های چینی استفاده می شود اما امروزه توجه سازندگان به سمت سنگ های تراورتن جلب شده است. تراورتن چه نوع سنگی است ؟ سنگ تراورتن از رسوب چشمه های آب گرم ایجاد میشود. اگر به سنگ تراورتن بادقت نگاه کنید، درون آن حفره هایی را خواهید دید که به دلیل فضای اشغال شده توسط گازهای موجود در آبهای گرم منبع رسوبگذاری ایجاد شده است. لازم به ذکر است که هرچقدر عناصر محلول در آب این منابع کمتر باشد، رنگ سنگ تراورتن روشن تر خواهد بود. چیزی که بر کیفیت سنگ تراورتن تاثیر میگذارد، میزان گرما و ارتفاع مکانی است که این سنگ در آن شکل میگیرد. این سنگ بدلیل آهکی بودن و داشتن منافذ زیاد جاذب خوبی برای آب است و این یکی از مشکلاتی است که این سنگ دارد. البته این مشکل و جذب آب بالای این سنگ امروزه با استفاده از رزین تا حدود زیادی برطرف شده است. یکی از خصوصیات بارز سنگ تراورتن این است که دارای طرح ها و رنگ های مختلفل و متنوع است. این سنگ رسوبی در طیف وسیعی از رنگ ها قرار دارد. از این رو بازه رنگی سنگ تراورتن و همچنین تنوع طرح هایی که دارد، هنگام خرید، دستتان را باز نگه میدارد تا شما به راحتی بتوانید با هر سلیقهای که دارید برای موارد مختلف این سنگ را تهیه و استفاده کنید. زیبایی، طول عمر بالا و مقاومت این سنگ در برابر تغییرات دمایی هوا این سنگ را به یکی از بهترین گزینهها برای سنگ نما تبدیل کرده است. باید بدانیم که درصد تخلخل سنگ ها با یکدیگر متفاوت است. طبیعتا هر چه میزان این حفرات کمتر باشد، سنگ مرغوب تری خواهیم داشت. اما مساله اصلی این است که : اصلا این تخلخل ها برای سنگ مزیت است یا عیب ؟ این تخلخل ها فضای خالی در سنگ ایجاد می کنند و بافت اسفنجی شکلی به سنگ می دهند درنتیجه سنگ حجم دارد اما وزن آن در مقایسه با وقتی که بدون حفره است کمتر است. همین سبک وزن بودن سنگ های تراورتن به عنوان امتیازی بزرگ برایشان به شمار می رود. چرا که هم وزن ساختمان را پایین می آورند و هم برای کار کردن راحت تر است. خصوصا کار در ارتفاع ! موضوع دیگر در رابطه با تراورتن ها، چسبندگی بسیار عالیشان با ملات سیمانی است. این موضوع به دلیل دوعامل جذب آب و تخلخل این سنگ ها رخ می دهد. این تخلخل ها را می توان به نوعی شبیه اسکوپ کردن سنگ دانست که موجب اتصالی قوی تر خواهد شد. در واقع ملات به داخل سوراخ ها نفوذ کرده و بعد از آنکه به خوبی جذب سنگ شد، چسبندگی بسیار محکمی با سنگ پیدا می کند. البته این موضوع نباید شما را از استفاده از اسکوپ کردن سنگ غافل کند. چرا که در هر صورت برای داشتن نتیجه ای ایمن، ملزم به رعایت قوانین نصب هستید. از طرفی تراورتن ها به دلیل ساختار تشکیل دهنده و بافت حجمی شکلی که دارند، بسیار مناسب برای طراحی المان های حجمی هستند. به همین خاطر سنگ تراورتن ، به عنوان سنگی محبوب برای نمارومی، آبنماها و مجسمه هاست . برش موجدار(vein cut) و برش بی موج (cross cut) برش موجدار یا vein cut در واقع برش سنگ به همان صورتی است که از معدن استخراج شده است یعنی موجدار. به این صورت که سنگ را به صورت عمودی برش داده تا رگه ها و موجها به همان صورت اول باقی بمانند. در برش بی موج که امروزه طرفدارای بیشتری دارد و متداول تر است کوپ را چرخانده و در جهت رگه ها آن را برش می دهند در این صورت سنگی بی موج بدست می آید. به دلیل اینکه در برش موجدار دستگاه برش به رگه ها برخورد می کند و همانطور که گفتیم این رگه ها حاصل ناخالصی ها موجود در سنگ هستند، از استحکام کمتری برخوردارند و در نتیجه در برش شکسته می شوند و پرتی بیشتری دارند. ولی دربرش بی موج این مشکلات به وجود نمی آید. تشخیص سنگ تراورتن خوب تراورتن خوب علاوه بر این که دارای تخلخل است میزان مقاومت آن هم بالا خواهد بود و به صورت جلاخورده و یا چرمی و یا تیشه ای و برش خورده برای اقسام کارها استفاده می شود.سنگ ساختمانی باید سالم باشد، یعنی به صورت یکدست و یکنواخت و فاقد هرگونه ترک و خط افتادگی یا رگه های سست باشد.جذب آب سنگی که برای ساختمان استفاده می شود باید کم باشد. در برابر عوامل محیطی از خود مقاومت نشان دهد و در شرایطی مانند: باد شدید، تغییرات ناگهانی آب و هوا، گرمای شدید و یخبندان آسیب نبیند. کاربرد سنگ تراورتن 1 - سنگ نما 2 - کفپوش و دیوار پوش. 3 - شومینه 3 - حمام و سرویس بهداشتی. 4 - کفپوش استخر 5 - حیاط و پاسیو. 6 - پله ها و راه پله ها مزایای سنگ تراورتن سنگ تراورتن به علت جذب نکردن گرما، سطح آن همیشه خنک است، به همین دلیل برای استفاده در مناطق گرم مناسب می باشد. این سنگ برای ایجاد حسی خنک قابل استفاده در
استخر و حمام است. تراورتن به علت داشتن تخلخل زیاد، خاصیت عایق حرارتی و صوتی دارد و حفرههای موجود در آن باعث افزایش مقاومت آن در برابر آتشسوزی میشود. رنگ این سنگ ثابت است و به مرور زمان تغییر نمی کند. سنگ تراورتن خاصیت صیقل پذیری بالایی دارد (به خصوص تراورتن عباسآباد و تراورتن حاجیآباد) و دارای درخشندگی بالایی می باشد. همچنین برای استفاده در نماهای حجمی قابلیت بیشتری دارد. از سنگ تراورتن در نماهای رومی استفاده میشود که میتواند انواع حجمها لازم را به دست آورد. قابلیت برشکاری این سنگ بسیار بالا است و به شکل موج دار و بدون موج قابل برشکاری می باشد. حفره ها و منافذی که در این سنگ وجود دارند چسبندگی ملات سیمان را به سنگ بیشتر می کند، در نتیجه از سقوط سنگ ممانعت می شود و عملیات نصب راحت تر صورت می گیرد. درز و شکاف بسیار کمی در این سنگ دیده می شود. لایه بندی این سنگ به شکل افقی و با شیب کم انجام می شود، از این رو استخراج آن آسان و در مناطق قابل دسترس و کم ارتفاع صورت می گیرد. منافذی که در این سنگ وجود دارند مقاومت آن را در برابر انقباض و انبساط بالا می برند. .سنگ تراورتنی که برای نمای ساختمان استفاده می شود در برابر اشعه خورشید مقاوم است و نیازی به مراقبت ندارد. معایب سنگ تراورتن از معایب این سنگ جذب نسبتاً بالای آب میباشد، که البته با پیشرفت تکنولوژی فرآوری تقریباً پوشش داده شد. مواد پوششی و به اصطلاح رزین در زمان فرآوری و پولیش سنگ، باعث کمتر شدن جذب آب آن شده و از تأثیرات آنمی توان به اینکه سنگ دیر تر کثیف میشود و کمتر در معرض هوازدگی قرار میگیرد، اشاره کنیم. بنابراین کیفیت ساب و رزین در ماندگاری و زیبایی آن برای دراز مدت مورد توجه است. در زمانهای قدیم به علت ظاهر متخلخل آن محبوبیت چندانی در بین مصرف کنندگان نداشته و این سنگ جزء ارزانترین سنگها محسوب میشدند، تا اینکه رشد تکنولوژی و به کارگیری مواد پرکننده رزین به آن سطحی یک دست و براق با ظاهری زیبا و خواص مناسب مکانیکی و شیمیایی بخشیده است. اضافه شدن مرحله رزین کاری جهشی بزرگ در میزان حجم استخراج و فرآوری سنگ تراورتن را سبب شد.